دیباچه- هیدا حسینی خواه : بحثِ یکی دوتا اشتباه نیست. اینجا کلکسیونی از اشتباهات داوری در جریان است که ظاهرا فعلا هم درست بشو نیست. لیگ برترِ فوتبال ایران اسیر مسائل مختلفی است. یکی از این مسائل قطعا همین اشتباهات داوری است.

دادِ همه از ابتدای لیگ درآمده است. آنقدر اشتباهات داوری در لیگ برتر زیاد شده که شائبه ها هر هفته رشد می‎کنند. یکی می‎گوید به ضرر ما خطا می‎گیرند. آن یکی می‎گوید فلان تیم با کمک داور نتیجه می‎گیرد. یکی بیانیه می‎دهد و یکی هم مصاحبه می‎کند. کم کم دشمنی‎ها زیاد و زیادتر می‎شود. داوران اما در میان این بلوا همچنان سوت‎های پردردسر خود را در دست می‎گیرند و می‎دوند و قضاوت می‎کنند، قضاوت‎هایی پرنوسان و مملو از اشتباهات ریز و درشت.

دردسر اول: بالا و پایین شدن

اشتباهات داوری در لیگ برتر فوتبال ایران آنقدر مهم است و آنقدر تاثیرگذاری شگرف دارد که می‎تواند تیم‎ها را به صورتِ آسانسوری بالا و پایین ببرد و کل معادلات را به هم بریزد. این میزان از اشتباهات لیگ برتر ایران بی‎ اغراق در لیگ هیچ یک از کشورهای حاشیه خلیج فارس مشاهده نمی‎شود. دلیل این اشتباهات هم زیاد است. آنها سیستم ویدئو چک یا همان VAR را دارند اما ما از این تکنولوژی بی‎بهره هستیم و مشخص نیست چه زمانی بالاخره صاحب آن خواهیم شد.

دردسر دوم: دشمنی‎ها و کینه ها

تیم‎های لیگ برتری به خصوص آنهایی که مدعی قهرمانی هم هستند، در حالت عادی هم آمادگی این را دارند به هر بهانه ای به پر و پای هم بپیچند و علیه یکدیگر بیانیه بدهند چه برسد به اینکه پای موضوع حساسی به نام اشتباه داوری هم وسط بیاید و باعث شود جایگاه‎ها بالا و پایین شود. تداوم این اشتباهات، دشمنی‎ها و کینه ها را بیشتر خواهد و فضای مسموم‌تری در فوتبال می‎سازد.

دردسر سوم: اُفتِ لیگ!

با اشتباهات متعدد داوری کیفیت خیلی راحت می‎تواند زیر سوال برود و نتایج غیرواقعی رقم بخورد که این مسئله باعث افت لیگ و پنهان شدن واقعیت‎ها و توان فنی تیم‎های لیگ برتری می‎شود. در گذشته اشتباهات داوری هر چقدر هم زیاد بود در نهایت نمی‎توانست منجر به این شود که سرنوشت سقوط کننده‎ ها و قهرمانان را مشخص کند اما اکنون وضعیت آنقدر حاد است که حتی بیم آن می‎رود همه چیز با یک سوت اشتباه جابجا شود. نیاز لیگ برتر فوتبال ایران با این حجم بسیار بزرگ داوری این است که فقط VAR به ایران بیاید. در غیراینصورت لیگ پراشتباه و پردردسر همچنان به کار خود ادامه خواهد داد.

داوران ما حرفه ای نیستند

حیدر سلیمانی -کارشناس داوری

اشتباهات داوری در لیگ برتر فوتبال ایران را نمی‎شود کتمان کرد. ما سیستم ویدئو چک نداریم و از سویی این اشتباهات هر روز به چشم می ‎آید. البته این اشتباهات مختص به فوتبال ایران نیست و در همه جای دنیا هم رقم می‎خورد، حتی اگر VAR هم باشد. ما در لیگ قهرمانان آسیا هم با وجود استفاده از سیستم ویدئو چک اشتباهاتی را دیدیم. مثل دیدار اخیر پرسپولیس با استقلال تاجیکستان. در اواخر نیمه دوم یک پنالتی به سرخ‎ها ندادند. یعنی می‌خواهم به شما بگویم که با وجود سیستم ویدئو چک، باز هم امکان وقوع اشتباه داوری وجود دارد. لیگ ما هم مملو از اشتباه است. داوران ما حرفه‎ ای نیستند و در واقع همین موضوع باعث افزایش تعداد خطاهای داوری می‎شود. موضوع بسیار مهمی که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که داوری شغل اول در ایران محسوب نمی‎شود. داوری صرفا یک تفنن است، در واقع ذوقی برای آنها از جمله خودم. ما دوست داشتیم در ورزش حضور داشته باشیم ولی کار و حقوق ما از جای دیگری بود. ما اصلا تمرکز صد در صدی روی کار داوری نداشتیم. اما در کشورهای حرفه‎ ای ، داوری شغل اول است و منبع درآمد اصلی محسوب می‎شود و به همین دلیل است که اشتباهات داوری کمتر رخ می‎دهد. با داوران قرارداد می‎بندند و اگر اشتباهی در قضاوت آنها وجود داشته باشد از مبلغ قرارداد آنها کاسته می‎شود؛ یعنی همانند آنچه که برای مربیان و بازیکنان وجود دارد. با این شرایط حرفه‌ای قضاوت بهتری وجود خواهد داشت. مسئله دیگر امر آموزش است. شما به عنوان یک خبرنگار قبل از شروع کار قطعا آموزش دیده‌اید و در سطح همان توقعات آموزشی از شما انتظار می‌رود. اما داوران ما آموزش کافی ندارند که بخواهیم از آنها توقع هم داشته باشیم. نهایت یک دوره می‌گذارند و چند اسلاید نمایش می‌دهند که اینها هیچ چیزی به دانش داوران ما اضافه نمی‌کند. در طول فصل باید هر هفته کلاس‌های آنالیز خطاها برای داوران گذاشته شود تا آشنایی بیشتری با شرایط پیدا کنند. این روند نیز باید تداوم داشته باشد. ما باید خودمان را با شرایط آسیا و فیفا منطبق کنیم و اشتباهات داوری را به حداقل برسانیم در غیراینصورت خودمان ضرر می‌کنیم و البته تیم‌های لیگ برتری که اصلا کوتاه بیا نیستند. ما باید حق را به تیم‌ها بدهیم. با یک امتیاز بالا و پایین شده تیم‌ها به شدت افت می‌کنند. نکته دیگری که وجود دارد این است که برخی از کارشناسان و خبرنگاران مغرضانه قضاوت می‌کنند و قلم می‌زنند. این اصلا درست نیست و نباید درباره مسائل داوری جانبدارانه به ضرر و سود یک تیم صحبت کنند. انصاف باید رعایت شود. اکنون هجمه به داوری بسیار زیاد است که باید فکری به حال بکنیم در غیراینصورت وضعیت حتی بدتر هم خواهد شد.